Στις 26 Μαρτίου του 1945 οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν ολοκληρωτικά από τους Ιάπωνες το στρατηγικής σημασίας νησί Ίβο Τζίμα στον Ειρηνικό.

Μία από τις φονικότερες μάχες και μία από τις μεγαλύτερες αμφίβιες επιχειρήσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Διεξήχθη στο νησί Ίβο Τζίμα της Ιαπωνίας το Φεβρουάριο και Μάρτιο του 1945

Η Μάχη της Ίβο Τζίμα ήταν η ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και της Ιαπωνίας που οδήγησε στην αμερικανική κατάληψη του νησιού κατά τη διάρκεια της αποστολής του Ειρηνικού Ωκεανού του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε να καταλάβουν την Ίβο Τζίμα για να καταφέρουν να νικήσουν ενάντια της Ιαπωνίας.

Ιβοτζίμα σημαίνει «Νησί του θείου» στα ιαπωνικά, εξαιτίας των θειούχων κοιτασμάτων που υπάρχουν στο μικρό αυτό ηφαιστειογενές νησί. Η έκτασή του είναι 21 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσο το μέγεθος των δικών μας Αντικυθήρων. Ανήκει στη συστάδα νήσων Ογκασαβάρα και απέχει 650 ναυτικά μίλια νότια του Τόκιο. Κύριο μορφολογικό χαρακτηριστικό του είναι το βουνό Σουριμπάτσι, ύψους 166 μέτρων.

Η απόφαση για εισβολή στην Ίβο Τζίμα

Το Φεβρουάριο του 1945, το Σώμα των Αμερικανών Πεζοναυτών, με την υποστήριξη πολεμικών πλοίων του Αμερικανικού Ναυτικού και μαζί με μονάδες της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, εισέβαλε στην ιαπωνική νήσο Ίβο Τζίμα.

Αυτό που ακολούθησε ήταν μια εκστρατεία διάρκειας ενός μηνός προκειμένου να εκδιωχθούν οι αμυνόμενες δυνάμεις από τα οχυρώματά τους, σε μια μάχη που αποδείχθηκε από τις πλέον αιματηρές στον πόλεμο στον Ειρηνικό.

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Αυτοκρατορική Ιαπωνία θεωρούσαν την Ίβο Τζίμα μεγάλης στρατηγικής σημασίας. Για τους Αμερικανούς, η νήσος ήλεγχε την οδό στην οποία τα βομβαρδιστικά υπερφρούρια Β-29, με βάση τους τις Μαριάνες Νήσους, έπρεπε να πετάξουν όταν εκτελούσαν αποστολές βομβαρδισμού κατά της Ιαπωνίας.

Αμερικανοί πιλότοι από την 21η Διοίκηση Βομβαρδιστικών συχνά συναντούσαν αντίσταση από μοίρες μαχητικών που είχαν τη βάση τους στην Ίβο Τζίμα και, προκειμένου να αποφύγουν την αναχαίτιση, αναγκάζονταν να ακολουθήσουν μια τεθλασμένη οδό. Συνεπώς, τα βομβαρδιστικά έπρεπε να χρησιμοποιούν περισσότερα καύσιμα, ενώ ο επιπλέον χρόνος πτήσης κούραζε τα πληρώματα.

Προκειμένου να βοηθήσουν την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία να επιχειρεί με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, οι αεροπορικοί διοικητές το θεώρησαν απαραίτητο να καταλάβουν τη νήσο. Με αυτόν τον τρόπο, οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν την ικανότητα του εχθρού να εμποδίσει την προσπάθειά τους να εξαπολύσουν μια μεγάλης κλίμακας αεροπορική επίθεση κατά των κυρίων πόλεων της Ιαπωνίας και της βιομηχανικής της υποδομής.

Η Ίβο Τζίμα επίσης προσέφερε μια προκεχωρημένη βάση για τα μαχητικά P-51 Mustang και P-47 Thunderbolt, τα οποία μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προστατέψουν τις μοίρες βομβαρδιστικών από εχθρικά αεροσκάφη αναχαίτισης.

Για τις ένοπλες δυνάμεις της Αυτοκρατορικής Ιαπωνίας, η διατήρηση της Ίβο Τζίμα ήταν απαραίτητη για να εμποδίσουν τους Συμμάχους να διαρρήξουν την τελευταία γραμμή άμυνας που προστάτευε την Ιαπωνία από επίθεση.

Η νήσος χρησίμευε όχι μόνο ως προκεχωρημένη αεροπορική βάση, αλλά και ο σταθμός ραντάρ της μπορούσε να παρέχει έγκαιρη προειδοποίηση για την προσέγγιση αμερικανικών βαρέων βομβαρδιστικών, επιτρέποντας έτσι στους Ιάπωνες να στέλνουν στον αέρα αεροσκάφη αναχαίτισης τη στιγμή που τα Β-29 έφταναν πάνω από την Ιαπωνία.

Τόσο η αμερικανική αποβατική δύναμη όσο και οι Ιάπωνες αμυνόμενοι ήταν, λοιπόν, προετοιμασμένοι να καταβάλουν σκληρή προσπάθεια για να εξασφαλίσουν τον έλεγχο της Ίβο Τζίμα.

Οι Αμερικάνοι βομβάρδιζαν για δυο μήνες το νησί πριν από την απόβαση. Είχαν υπολογίσει ότι η κατάληψη του νησιού θα τους έπαιρνε πέντε ημέρες αλλά υποτίμησαν τους Ιάπωνες. Η μάχη διήρκεσε συνολικά 36 ημέρες. Οι Ιάπωνες αρνήθηκαν μέχρι τέλος να παραδοθούν κάνοντας αντάρτικο

Η μάχη και το αντάρτικο των Ιαπώνων

Μετά από μήνες βομβαρδισμού, οι Αμερικάνοι πεζοναύτες έφτασαν στο νησί. Πολύ γρήγορα αντιλήφθηκαν ότι η κατάληψη της Ίβο Τζίμα δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση. Το ανάγλυφο του εδάφους δεν επέτρεπε στα τανκ να μετακινηθούν και ο βομβαρδισμός είχε άνοιξε τρύπες παντού, στις οποίες κρύβονταν οι Ιάπωνες σκοπευτές.

Οι σκοπευτές έγιναν ο φόβος κι ο τρόμος των Αμερικάνων. Κρύβονταν σε λαγούμια και μπορούσαν να εξολοθρεύσουν δεκάδες πεζοναύτες, χωρίς να δεχτούν πυρά. Οι Ιάπωνες ακολούθησαν την στρατηγική του αντάρτικου μέχρι το τέλος της μάχης και προκάλεσαν τρομερή ζημιά στους Αμερικάνους. Η πορεία των Αμερικάνων προς το εσωτερικό του νησιού προχωρούσε με ρυθμούς χελώνας. Μετακινούνταν λίγα μέτρα κάθε μέρα και έχαναν εκατοντάδες πεζοναύτες από τις επιθέσεις των Ιαπώνων.

Ο Ιάπωνας στρατηγός Κουριμπαγιάσι ήξερε πολύ καλά ότι ήταν αδύνατο να νικήσουν τους Αμερικάνους. Δεν είχαν προμήθειες ούτε δυνατότητα να καλέσουν ενισχύσεις. Οι 22 χιλιάδες Ιάπωνες στρατιώτες ήταν αποκλεισμένοι. Όμως, ήταν αποφασισμένοι να πολεμήσουν μέχρι την τελευταία τους πνοή

Η επίθεση των Αμερικανών ξεκίνησε στις 2 το πρωί της 19ης Φεβρουαρίου 1945, με ανηλεή βομβαρδισμό της Ιβοζίμα από αέρος και θαλάσσης. Στις 8:59 το πρωί άρχισε η απόβαση 30.000 πεζοναυτών κτω από τα ιαπωνικά πυρά, που προέρχονταν από το βουνό Σουριμπάτσι.

Οι Αμερικανοί βρίσκονταν σε δυσμενή θέση, καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να καλυφθούν, εξαιτίας του επίπεδου τερέν, που αποτελείτο από ηφαιστειακή άμμο. Μέχρι το τέλος της ημέρας, άλλοι 40.000 πεζοναύτες ρίχτηκαν στο πεδίο της μάχης.

Η αρχή του τέλους

Στις 23 Φεβρουαρίου το βουνό Σουριμπάτσι αποκόπηκε από το υπόλοιπο νησί και οι αμερικανοί πεζοναύτες ξεκίνησαν για την κατάληψή του. Παρότι πίστευαν ότι θα συναντήσουν ισχυρή αντίσταση από τους Ιάπωνες, έφθασαν στην κορυφή του χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Εκεί ύψωσαν σ’ ένα κομμάτι σωλήνα την αμερικάνικη σημαία και την έμπηξαν στο έδαφος. Οι Αμερικανοί πήραν κουράγιο, οι Ιάπωνες κατάλαβαν ότι το τέλος πλησίαζε.

Το στιγμιότυπο απαθανάτισε ο φωτογράφος του «Associated Press» Τζο Ρόζενταλ, σε μία φωτογραφία που έμεινε στην ιστορία. Οι κακές γλώσσες λένε ότι οι στρατιώτες επανέλαβαν πολλές φορές τη σκηνή, μέχρις ότου ο Ρόζενταλ πετύχει μία φωτογραφία με δυνατά συναισθήματα.

Παρά την απώλεια του Σουριμπάτσι και την πτώση του ηθικού τους, οι Γιαπωνέζοι πολέμησαν γενναία μέχρις ενός για ένα ακόμη μήνα, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στους Αμερικανούς. Οι εχθροπραξίες σταμάτησαν το πρωί της 26ης Μαρτίου 1945, όταν επί του πεδίου της μάχης είχαν απομείνει μια χούφτα από τους υπερασπιστές του.

Και για του λόγου το αληθές, από τους 22.000 Γιαπωνέζους υπερασπιστές της Ίβο Τζίμα, 20.703 έπεσαν επί του πεδίου της μάχης, ανάμεσά τους και ο διοικητής τους αντιστράτηγος Κουριμπαγιάσι, ενώ 216 αιχμαλωτίσθηκαν. Οι Αμερικανοί είχαν και αυτοί μεγάλες απώλειες: 5.598 νεκρούς, 494 αγνοούμενους και 19.189 τραυματίες.

Πρόκειται για τη μοναδική μάχη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά την οποίαν οι συμμαχικές δυνάμεις είχαν περισσότερα θύματα (νεκρούς και τραυματίες) απ’ ό,τι οι γιαπωνέζοι.

Η κατάληψη της Ίβο Τζίμα απετέλεσε ένα ακόμη βήμα για την προώθηση των Αμερικανών προς την ιαπωνική ενδοχώρα και τη λήξη των επιχειρήσεων στο Μέτωπο του Ειρηνικού. Πάντως, πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές, υπό το πρίσμα των μεγάλων απωλειών για τους Αμερικανούς, αμφισβήτησαν την αναγκαιότητα της κατάληψης της νήσου. Η Ίβο Τζίμα έμεινε υπό αμερικανική κυριαρχία έως το 1968, οπότε επεστράφη στην Ιαπωνία.