Το μικρό βασίλειο της Δανίας έχει αντιστρόφως ανάλογη του μεγέθους του στρατιωτική παράδοση. Ωστόσο την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο στρατός βρισκόταν, για πολιτικούς λόγους, στη χειρότερή του κατάσταση. Οι γερμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στη Δανία στις 9 Απριλίου 1940.

Αν και η σύγκρουση διήρκεσε μερικές ώρες μόνο, διεξήχθη με θάρρος και γενναιότητα από τους Δανούς, οι οποίοι προκάλεσαν πολλαπλάσιες απώλειες από όσες οι ίδιοι υπέστησαν, στους Γερμανούς.

Πολλοί κατηγορούν τους Δανούς ότι παραδόθηκαν αμαχητί στους Γερμανούς όταν αυτοί εισέβαλαν, στις 9 Απριλίου 1940 στη χώρα τους. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Ο μικροσκοπικός στρατός της χώρας πολέμησε όσο η κυβέρνησή του και οι συνθήκες του το επέτρεψαν.
Η αριστερή κυβέρνηση της χώρας, μη θέλοντας να «προκαλέσει» τους Γερμανούς, αρνήθηκε να κηρύξει γενική επιστράτευση και να επιτρέψει στο στράτευμα να αναπτυχθεί αμυντικά βάσει των υφισταμένων σχεδίων, παρά τις παρακλήσεις της στρατιωτικής διοίκησης. Πιθανότατα όλα αυτά δεν θα άλλαζαν τα τελικό αποτέλεσμα έναντι της απόλυτης γερμανικής υπεροχής. Ωστόσο θα κατέρριπτε τους μύθους που έχουν σήμερα, εκ του ασφαλούς, καλλιεργηθεί.

Βάσει του περί Αμύνης Νόμου του 1937, ο στρατός της Δανίας παρέτασσε μόλις 14.550 άνδρες. Κατ’ έτος καλούντο για εκπαίδευση στα όπλα 6.000 κληρωτοί υπηρετούσαν για 11 μήνες. Η δύναμη αυτή δεν κάλυπτε καν τις ειρηνικές ανάγκες του στρατεύματος και φυσικά δεν είχε καμία ελπίδα έναντι των Γερμανών. Η κυβέρνηση της χώρας, βασιζόμενη στο σύμφωνο μη επιθέσεως που υπέγραψε με τον Χίτλερ αρνείτο την ενίσχυση του στρατού, λες και δεν είχε τρανταχτά παραδείγματα για την αξία του λόγου του Χίτλερ.

Το 1940 ο στρατός διέθετε οκτώ συντάγματα πεζικού, δύο συντάγματα ιππικού, τρία συντάγματα πυροβολικού, ένα σύνταγμα αντιαεροπορικού πυροβολικού, ένα σύνταγμα μηχανικού, ένα τάγμα διαβιβάσεων, ένα τάγμα μεταφορών, υπηρεσίες και τέσσερις μοίρες με 52, συνολικά, “αρχαία” αεροσκάφη.

Το πεζικό, που αποτελούσε τον πυρήνα του στρατού, ήταν οργανωμένο σε συντάγματα δύναμης 5.000 περίπου ανδρών, έκαστο. Από τα οκτώ συντάγματα, το ένα ήταν σύνταγμα βασιλικής σωματοφυλακής, ένα σύνταγμα ποδηλατιστών και έξι κοινού πεζικού. Το σύνταγμα διέθετε επιτελείο, λόχο στρατηγείου, στον οποίο ανήκε και όρχος μεταφορών και όρχος πυρομαχικών, διμοιρία διαβιβάσεων, διμοιρία αντιαεροπορικών, διμοιρία αναγνώρισης, διμοιρία μηχανικού και υγειονομικού.

Επίσης διέθετε έναν λόχο πυροβόλων υποστήριξης πεζικού, τρία τάγματα πεζικού και ένα έμπεδο τάγμα. Κάθε τάγμα πεζικού παρέτασσε 1.469 άνδρες. Διέθετε λόχο διοίκησης και τέσσερις λόχους, έκαστο με 230 άνδρες. Οι λόχοι αυτοί ονομάζονταν λόχοι ελαφρών πολυβόλων και οι άνδρες τους ήταν εξοπλισμένοι με τυφέκια και οπλοπολυβόλα. Το τάγμα διέθετε ακόμα έναν λόχο βαρέων όπλων, με διμοιρία πολυβόλων, διμοιρία όλμων και διμοιρία αντιαεροπορικών. Παρόμοια σύνθεση, με μικρές διαφοροποιήσεις, είχε και το Σύνταγμα Βασιλικής Σωματοφυλακής.

Η γερμανική εισβολή στη Δανία

Το 6ο Σύνταγμα Πεζικού Ποδηλατιστών είχε διαφορετική σύνθεση. Παρέτασσε δύο τάγματα, έκαστο των 788 ανδρών, έκαστο με τρεις λόχους ποδηλατιστών και έναν λόχο μοτοσικλετιστών. Διέθετε επίσης λόχο βαρέων όπλων και δύο ακόμα επιστρατευόμενα τάγματα. Τέλος στο πεζικό ανήκε και η “Δύναμη Μπόρνχολμ”, από το όνομα του ομώνυμου νησιού, που αποτελείτο από επτά επιστρατευόμενους λόχους πεζικού.

Παρά το όνομά τους πάντως στο πεζικό ανήκαν και η Διοίκηση Σκαπανέων Πεζικού. Η δύναμη αυτή αποτελείτο από δύο τάγματα, έκαστο δύναμης 1.000 ανδρών. Κάθε τάγμα διέθετε τρεις λόχους ποδηλατιστών, έναν λόχο μοτοσικλετιστών και στοιχεία μηχανικού. Αποστολή της ήταν η φρούρηση των συνόρων και η εκτέλεση καταστροφών σε επιλεγμένα σημεία του οδικού δικτύου και αλλού με στόχο την επιβράδυνση μιας εισβολής. Τα οκτώ συντάγματα πεζικού εντάσσονταν σε δύο μεραρχίες πεζικού, καμία εκ των οποίων δεν πρόλαβε, στην πραγματικότητα, να συγκροτηθεί κατά τη γερμανική εισβολή.

Η εισβολή αυτή εκδηλώθηκε στις 04.15 το πρωί της 9ης Απριλίου 1940. Την επίθεση εκτέλεσε το γερμανικό ΧΧΧΙ Σώμα Στρατού, στο πλαίσιο της Επιχείρησης “Waswrubung”. Οι Γερμανοί εισέβαλαν μέσω της χερσονήσου της Γιουτλάνδης στο έδαφος της Δανίας, ενώ το 1ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών εκτέλεσε ρίψη σε βάθος, βόρεια της γραμμής άμυνας των Δανών. Αν και ο αρχηγός του στρατού της Δανίας αντιστράτηγος Βίλελμ Πρίορ είχε πληροφορίες και είχε ζητήσει από την κυβέρνηση να διατάξει επιστράτευση, δεν εισακούστηκε.

Έτσι το βάρος της άμυνας ανέλαβε κυρίως η Διοίκηση Σκαπανέων Πεζικού, οι άνδρες της οποίας αμύνθηκαν ηρωικά, βάσει των συνθηκών, πριν διαταχθούν από την κυβέρνησή τους να καταθέσουν τα όπλα. Στις συγκρούσεις σκοτώθηκαν ή τραυματίσθηκαν 16 Δανοί στρατιωτικοί και ορισμένοι πολίτες. Αρκετοί πολίτες επίσης σκοτώθηκαν ή τραυματίσθηκαν αντιστεκόμενοι στους Γερμανούς, οι οποίοι είχαν 203 νεκρούς, τραυματίες και αιχμαλώτους. Επίσης καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές 16 άρματα και τεθωρακισμένα γερμανικά οχήματα.

Μπρέντεβαντ

Στο κεντρικό «μέτωπο», στην χερσόνησο της Γιουτλάνδης, οι Γερμανοί έφτασαν έως το χωριό Μπρέντεβαντ σε απόσταση 10 χλμ. από τα σύνορα γύρω στις 06.30 το πρωί. Οι Δανοί δεν είχαν καν προλάβει να αναπτυχθούν αμυντικά. Έτσι οι περίπου 50 Δανοί που βρέθηκαν απέναντι στις γερμανικές εμπροσθοφυλακές αναπτύχθηκαν όπως-όπως στα γύρω κηπάρια διαθέτοντας ένα αντιαρματικό πυροβόλο των 20 χλστ. και ένα οπλοπολυβόλο.

Οι Δανοί άφησαν τους Γερμανούς να πλησιάσουν στα 300 μ. και κατόπιν άνοιξαν πυρ με κάθε διαθέσιμο όπλο. Μαχόμενοι ηρωικά οι λίγοι Δανοί εξουδετέρωσαν τέσσερα γερμανικά θωρακισμένα και σταμάτησαν τους εχθρούς. Ωστόσο σύντομα κυκλώθηκαν από τις υπέρ-πολλαπλάσιες γερμανικές δυνάμεις. Αφού συνέχισαν τον αγώνα για λίγη ώρα υποχρεώθηκαν να παραδοθούν έχοντας δύο νεκρούς και πέντε πληγωμένους.

Χάντερσλεβ

Το Χάντερσλεβ είναι μια μικρή πόλη της νότιας Δανίας στις ακτές της Βαλτικής. Την μοιραία 9η Απριλίου 1940 στην πόλη στάθμευε ένα μικρό απόσπασμα 225 Δανών στρατιωτών με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Χαρτς. Αποστολή του αποσπάσματος ήταν η άμυνα του στρατώνα της πόλης και κυρίως των οδικών προσβάσεων προς αυτή από τα νότια.

Η μικρή φρουρά κινητοποιήθηκε μόλις στις 07.00 το πρωί μαθαίνοντας τα νέα για τη γερμανική εισβολή από την αστυνομία! Καμία επίσημη ειδοποίηση από την στρατιωτική διοίκηση δεν είχε δοθεί. Σύντομα ένας λόχος Δανών που υποχωρούσε ενώθηκε με τη φρουρά της πόλης και ενημέρωσε και τον Χαρτς για την κατάσταση.

Αμέσως αυτός διέταξε την κατασκευή τριών οδοφραγμάτων για τη δημιουργία των οποίων χρησιμοποιήθηκε κάθε διαθέσιμο υλικό από ξυλεία μέχρι αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα. Συνολικά ο Χαρτς είχε στη διάθεσή του 400 στρατιώτες, ένα αντιαρματικό πυροβόλο των 37 χλστ. δύο των 20 χλστ. και μερικά οπλοπολυβόλα Madsen.

Περί τις 07.50 φάνηκαν οι πρώτοι Γερμανοί. Προηγούντο άρματα μάχης. Το πυροβόλο των 37 χλστ. των Δανών άνοιξε πυρ και έπληξε τρεις φορές το προπορευόμενο γερμανικό πάντσερ εξουδετερώνοντάς το. Όμως οι Γερμανοί απάντησαν με σφοδρά πυρά σκοτώνοντας δύο και τραυματίζοντας τους άλλους τρεις υπηρέτες του πυροβόλου. Στην συνέχεια ένα πάντσερ «σιδέρωσε» το πυροβόλο περνώντας από πάνω του.

Οι Γερμανοί κατόπιν συνέχισαν την κίνησή τους. Στην στροφή της οδού Σόντερμπρο όμως έπεσαν πάνω σε ένα από τα πρόχειρα οδοφράγματα των Δανών. Εκεί υπήρχαν ταγμένα δύο αντιαρματικά των 20 χλστ. και ένα οπλοπολυβόλο.

Παρά τα σφοδρά γερμανικά πυρά οι Δανοί καθήλωσαν τους επιτιθέμενους. Ένας Δανός στρατιώτης σκοτώθηκε και δύο τραυματίσθηκαν. Οι Γερμανοί είχαν μεγαλύτερες απώλειες. Η μάχη συνεχίστηκε για 10 λεπτά μέχρι που οι φρουροί του οδοφράγματος ενημερώθηκαν ότι η κυβέρνηση της Δανίας, ολοκληρώνοντας την σειρά των αστοχιών της, είχε διατάξει την κατάπαυση του πυρός.

Ωστόσο η λοιπή φρουρά της πόλης δεν είχε ενημερωθεί σχετικά και συνέχισε να αντιστέκεται στους εισβολείς. Οι Δανοί εξουδετέρωσαν ένα ακόμα πάντσερ και έπληξαν ένα απόσπασμα Γερμανών μοτοσυκλετιστών. Συνέχισαν να μάχονται έως τις 08.15 και κατάθεσαν τα όπλα μόνο όταν ενημερώθηκαν επίσημα ότι υπήρχε διαταγή κατάθεσης των όπλων.

Στην τελική μάχη στον στρατώνα της πόλης σκοτώθηκε ένας Δανός στρατιώτης και τρεις πολίτες. Και μόνο το γεγονός ότι οι Δανοί στρατιώτες πολέμησαν υπό τέτοιες συνθήκες, χωρίς προετοιμασία, χωρίς ενημέρωση κατά ενός αντιπάλου που υπερείχε συντριπτικά από κάθε άποψη, λέει πολλά για το ηθικό τους. Σίγουρα δεν ήταν αυτοί υπεύθυνοι για την ταχεία κατάληψη τα πατρίδας τους από τους Γερμανούς.

Δανοί στρατιώτες που μόλις έχουν καταθέσει τα όπλα δίπλα στο πτώμα νεκρού συναδέλφου τους στο Χάντερσλεβ. Διακρίνεται ελαφρύ αντιαρματικό πυροβόλο Solothurn S18-1000 των 20 χλστ.

Οι πέντε υπηρέτες του αντιαρματικού των 37 χλστ. στο Χάντερσλεβ στιγμές πριν την γερμανική επίθεση. Δύο από αυτούς σκοτώθηκαν και τρεις τραυματίσθηκαν.

Δανοί μοτοσυκλετιστές με ελαφρυ αντιαρματικό πυροβόλο των 20 χλστ.