Το ηφαίστειο της οργής του Κυπριακού Ελληνισμού είχε εκραγεί την ιστορική Πρωταπριλιά του 1955, λευτεριάς λάβα ξεχύθηκε αστραπιαία απ’ άκρου εις άκρον στο νησί, κατακαίοντας και συντρίβοντας τις αλυσίδες που το κρατούσαν σκλαβωμένο για 77 χρόνια. Η φωνή του Διγενή είχε θαυματουργική επενέργεια στις καρδιές όλων των στρωμάτων του λαού της Ελλάδας του Νότου. Στο άκουσμά της έσπευσαν νέοι και γέροι, άντρες και γυναίκες για να πυκνώσουν τις φάλαγγες της ΕΟΚΑ, ενώ πολύ σύντομα γίνεται θρύλος και ξεπερνά τα στενά όρια της Κύπρου. Προκαλεί τον θαυμασμό όλων των φιλελεύθερων λαών του κόσμου και ιδιαίτερα γίνεται οδοδείκτης αυτών που πολεμούν για την απελευθέρωση της πατρίδας τους από κάθε ξενικό ζυγό. Ο Διγενής γίνεται ο αόρατος Αρχηγός του Αγώνα της λευτεριάς και ο σκληρός τιμωρός των σιδερόφρακτων στρατευμάτων της αποικιοκρατίας, που καταδυνάστευε τον Κυπριακό Ελληνισμό.

Η ΕΟΚΑ είναι ανίκητη. Ο Διγενής με τα παλληκάρια του και τη συμπαράσταση ολόκληρου του λαού κτυπούν αλύπητα τον δυνάστη. Πάνω από 40 χιλιάδες στρατιώτες και παραστρατιωτικό προσωπικό επιχειρούν μέρα και νύχτα στο επαναστατημένο νησί μας, εναντίον της αόρατης ΕΟΚΑ. Ο υπερόπτης αρχηγός τους, στρατάρχης Τζον Χάρντινγκ, ο σφαγέας των «Μάου Μάου» στην Κένυα, τα τέλη του 1955, οκτώ δηλαδή μήνες από την έναρξη του απελευθερωτικού μας αγώνα, χαρακτηρίζει την ΕΟΚΑ «Οργάνωση-Αράχνη» και κοκορεύεται ότι μέχρι τις αρχές του νέου χρόνου 1956 θα κάψει τον «Ιστό της Αράχνης». Κούνια, όμως, που τον κούναγε. Αντί να κάψει τον «ιστό» της, έσπασε ο ίδιος τα μούτρα του… Όχι μόνο την «Αράχνη-ΕΟΚΑ» δεν μπόρεσε να πλησιάσει και να κάψει, αλλά δέχονταν από αυτήν απανωτά, οδυνηρά χτυπήματα οι σιδερόφρακτοι πραιτοριανοί του. Και στο τέλος-τέλος έφυγε ντροπιασμένος – ηττημένος από την ΕΟΚΑ.

O Διγενής και η ΕΟΚΑ, με την ολόψυχη συμπαράσταση του λαού μας, γράφουν σελίδες δόξας και ηρωισμού, που προκαλούν τον παγκόσμιο θαυμασμό. Αγωνιστές οδηγούνται από τον δυνάστη στο ικρίωμα της αγχόνης με τον ύμνο της λευτεριάς στα χείλη. Άλλοι, που πέφτουν στο πεδίο της τιμής, θάβονται εκεί, για να μην προκαλέσουν οι κηδείες τους ξεσήκωμα του λαού μας. Και τα Φυλακισμένα Μνήματα, που δέχονται τα μυρωμένα κορμιά τους, γίνονται ιερό προσκύνημα του λαού μας. Φάροι φωτεινοί που οδηγούν τους αγωνιστές στον δρόμο προς τον θάνατο και τη δόξα. Στα βουνά και τους κάμπους, σε πόλεις και χωριά, τα λεβεντόπαιδα της ΕΟΚΑ πολεμούν σαν λιοντάρια τους υπεράριθμους πραιτοριανούς του Χάρντινγκ κι ανοίγουν τον δρόμο της λευτεριάς. Μαχαιράς, Δίκωμο, Λιοπέτρι, Κούρδαλι κι άλλοι ιεροί βωμοί, που καθαγιάστηκαν με τη θυσία ημιθέων, εκπέμπουν ακόμα και σήμερα το χρυσοφώς τους και το μήνυμα ότι: «Της λευτεριάς το δέντρο για να φυτρώσει και να καρπίσει, χρειάζεται πολύ αίμα και ιδρώτα, στερήσεις και βάσανα».

Φεύγει ντροπιασμένος ο Χάρντινγκ

Ο Χάρντινγκ, αντί να διαλύσει την ΕΟΚΑ, αναγκάζεται να φύγει ταπεινωμένος. Κι αυτά ακόμη τα βρετανικά έντυπα ομολογούν την ήττα του. Η εφημερίδα «Σκότσμαν», με την ευκαιρία της αναχώρησής του από το νησί μας, γράφει: «Ο Χάρντινγκ απέρχεται ηττημένος». Ο ανταποκριτής της «Ντέιλι Χέραλντ» μετέδιδε από τη Λευκωσία: «Η ΕΟΚΑ είναι αδύνατο να ηττηθεί». Ο «Ομπσέρβερ», χωρίς περιστροφές, ομολογεί: «Οι πολιτικές και στρατιωτικές Αρχές στην Κύπρο παραδέχονται τώρα ότι η ΕΟΚΑ είναι αδύνατο να συντριβεί», όπως συνέβη με τους «Μάου Μάου» στην Κένυα». Ο ίδιος ο Χάρντινγκ, μετά την αναχώρησή του από την Κύπρο, ομολογεί την αποτυχία του και πλέκει το εγκώμιο στον νικητή, αντίπαλό του, Αρχηγό της ΕΟΚΑ Διγενή. Σε άρθρο του στην «Ντέιλι Τέλεγκραφ», σαφέστατα παραδέχεται την ήττα του, γράφοντας ανάμεσα σε άλλα: «Ο Γρίβας είναι εξαιρετικός οργανωτής και ειδικός Αρχηγός ανταρτών. Ένας θαρραλέος άντρας μεγάλης επιμονής και αντοχής. Είναι αυστηρά πειθαρχικός και τραχύς στις συνήθειές του… Φέρεται αμείλικτα τόσο προς τους υποστηρικτές του, όσο και προς τον ίδιο τον εαυτό του. Με το όνομα ‘‘Ο Αρχηγός Διγενής’’, ο Γρίβας κατέστη μια θρυλική μορφή για τους Κυπρίους. Με τον Γρίβα ελεύθερο να δρα στην Κύπρο, η ΕΟΚΑ, ‘‘η τρομοκρατική’’ (sic) οργάνωση, την οποία ο ίδιος δημιούργησε, θα διατηρεί κάποια δύναμη ανασύνταξης και, κατά συνέπειαν, πρόκλησης αναταραχής, ανεξάρτητα από τις σοβαρές απώλειες τις οποίες έχει υποστεί στο πεδίο της μάχης». Αλήθεια, τι άλλο μπορούσε να πει ο ηττημένος και ταπεινωμένος από τον Διγενή και τα παλληκάρια του Βρετανός στρατάρχης;

Η Αθήνα υποσκάπτει τον Αγώνα μας

Και ενώ ο Αγώνας του λαού μας βρισκόταν στο απόγειό του, με την ΕΟΚΑ νικηφόρα και τροπαιούχα στο πεδίο της μάχης, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Καραμανλής με τους ανεκδιήγητους Ευάγγελο Αβέρωφ, Υπουργό Εξωτερικών, Άγγελο Βλάχο, Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Κύπρο, και με την σύμπραξη,του Μακαρίου, υπέσκαπταν τον Αγώνα και απεργάζονταν τη σύλληψη του Διγενή από τους Βρετανούς. Σκοπός τους ένας και μοναδικός: Να τερματιστεί ο Αγώνας, να εγκαταλειφθεί η αξίωση για Αυτοδιάθεση – Ένωση και να προχωρήσουν σε «συμφωνημένη λύση ανεξαρτησίας» με τους Αγγλοτούρκους, ερήμην του Λαού. Ο Αβέρωφ υποβαθμίζει τον Πρόξενο Αριστοτέλη Φρυδά και διορίζει προϊστάμενό του, Γενικό Πρόξενο, τον Άγγελο Βλάχο, ο οποίος αρχίζει στη Λευκωσία, όπως ο ίδιος ομολόγησε, μυστικές επαφές με την αποικιακή κυβέρνηση, για την υπόσκαψη της ΕΟΚΑ και τον τερματισμό του Απελευθερωτικού Αγώνα. Την προδοτική αυτή στάση του θα γράψει αργότερα σε δύο βιβλία του που εξέδωσε για το Κυπριακό.

Αποκαλύψεις Σουλτσμπέργκερ

Αποκαλύψεις για τις ραδιουργίες του Αβέρωφ εναντίον του Διγενή θα κάνει και ο διάσημος Αμερικανός δημοσιολόγος-δημοσιογράφος και εκδότης της μεγάλης και έγκυρης εφημερίδας «Ουάσινγκτον Ποστ», Σάιρους Σουλτσμπέργκερ. Στο «Ημερολόγιό» του, στις 14 Δεκεμβρίου 1956, γράφει: «Προγευμάτισα με τον Ευάγγελο Αβέρωφ, Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, τον Γιώργο Σεφερειάδη – τον ποιητή Γεώργιο Σεφέρη – και τον Τσαρλς Γιοτ, σύμβουλο στην ενταύθα (Αθήνα) πρεσβεία μας. Είναι πολύ ανήσυχοι για την αύξηση της δημοσιότητας του Στρατηγού Γρίβα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ήταν συνταγματάρχης κατά τον πόλεμο εναντίον των Ιταλών στην Αλβανία. Αργότερα οργάνωσε την ‘‘Χ’’, μια ομάδα αξιωματικών , που πολέμησε τους κομμουνιστές κατά την κατοχή. Ο Γρίβας γεννήθηκε στην Κύπρο, αλλά φοίτησε στην ελληνική Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων. Βρίσκεται τώρα στην Κύπρο επικεφαλής της ‘‘παράνομης’’ οργάνωσης ΕΟΚΑ. Αφ’ ότου ο Αρχιεπίσκοπος και Εθνάρχης Μακάριος και η Εθναρχία ολόκληρη εξορίστηκαν από την Κύπρο, ο Γρίβας είναι ο μόνος εκπρόσωπος του ελληνικού πληθυσμού της Νήσου. Έχει καταστεί θρυλική μορφή στην Ελλάδα και ο Αβέρωφ φοβάται ότι ο Γρίβας δύναται κάλλιστα να εκλεγεί μια μέρα πρωθυπουργός, χάρη στη στρατιωτική του δράση στην Κύπρο».

Είναι καταπελτικά για τον Αβέρωφ τα όσα αποκαλύπτει ο Σάιρους Σουλτσμπέργκερ. Άλλωστε, επιβεβαιώνονται και από τον ίδιο τον Άγγελο Βλάχο, ο οποίος ομολογεί ότι η Ελληνική Κυβέρνηση κατασκόπευε τον Διγενή και ήταν έτοιμη ακόμα και να τον προδώσει στους Άγγλους, σε περίπτωση που θα επέμενε να συνεχίσει τον Αγώνα για την Ένωση. Απροκάλυπτα και ξεδιάντροπα «καυχιέται» ότι λογόκρινε την αλληλογραφία του Διγενή με την Αθήνα, κρυφά από τον Πρόξενο Αριστοτέλη Φρυδά και ότι, στις παραμονές της Ζυρίχης, οι μυστικές υπηρεσίες Ελλάδας και Βρετανίας στην Κύπρο παρακολουθούσαν τους συνδέσμους του Διγενή για να εντοπίσουν το κρησφύγετό του, το οποίο ποτέ δεν εντόπισαν, παρά τις ψευδείς πληροφορίες που άφηναν σκόπιμα να διαρρέουν. Όταν οι Βρετανοί ισχυρίζονταν ότι ο Διγενής βρισκόταν στη Λεμεσό, όπου τον αναζητούσαν μάταια, ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ είχε μετακινηθεί στο Καϊμακλί.

Για τις υποχθόνιες κινήσεις του Αβέρωφ και της Ελληνικής Κυβέρνησης σε βάρος του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων της Κύπρου σημειώνει και τα εξής συντριπτικά ο Σάιρους Σουλτσμπέργκερ: «Οι Έλληνες -(Κυβέρνηση της Αθήνας)- δεν είναι βέβαιοι κατά πόσον θα συμφωνεί η ΕΟΚΑ σε μιαν ανθενωτική λύση και γι’ αυτό ο Αβέρωφ θέλει να πάω να πουλήσω τον Γρίβα στη φορτωτική. Μπορεί -μπορώ να είμαι κυνικός- να θέλει να με χρησιμοποιήσει για δόλωμα στην παγίδα, ώστε οι Βρετανοί να σκοτώσουν τον Γρίβα και να λύσουν το πρόβλημα εκ των προτέρων. Ο Αβέρωφ ομολόγησε ειλικρινά, ότι ο Γρίβας ήταν σε θέση να τορπιλίσει την ενδεχόμενη συμφωνία, αλλά και να επιφέρει την ανατροπή της Ελληνικής Κυβέρνησης…».

Από τα άκρως αποκαλυπτικά που επισημαίνει ο γνωστός για το κύρος του ανά το παγκόσμιο Αμερικανός δημοσιογράφος και εκδότης Σάιρους Σουλτσμπέργκερ, συνάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο Αβέρωφ και οι συνεργάτες του στην Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών υπέσκαπταν τον Αγώνα της ΕΟΚΑ και κατασκόπευαν κινήσεις συνδέσμων της Οργάνωσης με στόχο να εντοπιστεί και εξοντωθεί ο Διγενής. Ήταν έτοιμοι, οι άθλιοι, ακόμα και να δολοφονήσουν τον Αρχηγό, για να λυθούν τα χέρια τους και να προχωρήσουν ανεμπόδιστοι στη σύναψη συμφωνίας με τους Βρετανούς και τους Τούρκους, ερήμην του αγωνιζόμενου για Αυτοδιάθεση – Ένωση, Κυπριακού Ελληνισμού.

Ο Διγενής επιβεβαιώνει…

Ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ θα γράψει σχετικά στο «Χρονικόν του Αγώνος»: «Κατά τον Ιανουάριον του 1959, προτού υπογραφούν αι Συμφωνίαι, είχα πληροφορίας ότι το Ελληνικόν Προξενείον προσπάθησε να ερευνήση την πορείαν και την κατάληξιν των Συνδέσμων της Οργανώσεως, μέσω των οποίων διεξήγαγον αλληλογραφίαν». Ο Άγγελος Βλάχος, όπως προαναφέρθηκε, θα ομολογήσει ότι η αλληλογραφία του Διγενή με την Ελλάδα ανοιγόταν και διαβαζόταν, καθ’ ότι το Ελληνικό Προξενείο «θεωρούσε απαράδεκτο να έχει ο Γρίβας μυστική αλληλογραφία!». Δυστυχώς, η τύχη της Κύπρου παιζόταν στον τζόγο με πρωταγωνιστές την Ελλάδα, τη Βρετανία και την Τουρκία. Μοναδικό εμπόδιο στη σταύρωση της Κύπρου ο Αρχηγός του Αγώνα της, τον οποίο η Αθήνα σκόπιμα παραπληροφορούσε, αντί να τον ενημερώνουν και να ζητήσουν τη γνώμη του. Βιάζονταν να κλείσουν όπως-όπως το Κυπριακό, για να απαλλαγούν από τον πονοκέφαλο που τους προκαλούσε.

Αβέρωφ και Ζορλού συνομιλούν στη Ζυρίχη και σε πέντε μέρες καταλήγουν στην επάρατη συμφωνία της Ζυρίχης. Ο Απελευθερωτικός Αγώνας διακόπτεται, ο Αρχηγός του θεωρείται επικίνδυνος για την εφαρμογή της συμφωνίας και η Ελλάδα συμφωνεί με τη Βρετανία και την Τουρκία στην απομάκρυνση του Διγενή από την Κύπρο. Έτσι ο Αρχηγός του Αγώνα υποχρεώνεται να εγκαταλείψει την Κύπρο ως επικίνδυνος.

Σήμερα, 68 χρόνια από την έναρξη του επικού, ενωτικού Απελευθερωτικού μας Αγώνα, η ιδιαίτερη πατρίδα μας παραμένει αλύτρωτη. Μέγα τμήμα των εδαφών της καταπατείται από την μπότα του εισβολέα Αττίλα και απειλείται καθημερινά με πλήρη κατάληψη. Το πνεύμα του Αγώνα της ΕΟΚΑ μάς καλεί να σταθούμε σαν τότε αλύγιστοι και ανυπότακτοι… Μας καλεί ν’ αναβαπτιστούμε στην κολυμβήθρα του αίματος και της θυσίας των ηρώων μας. Και ενωμένοι να σταθούμε στο μετερίζι του νέου αγώνα για τη σωτηρία της Κύπρου μας.