Στις 12 Ιανουαρίου 1958 έφτασε στην Κύπρο η υποεπιτροπή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για να εξετάσει την Ελληνική προσφυγή για τις παραβιάσεις των Αγγλικών Αρχών στο νησί. Σ’ αυτή την επιτροπή, ο Αρχηγός Διγενής, απηύθυνε την ακόλουθη επιστολή :

«ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Ο αγωνιζόμενος δια την ελευθερίαν του Κυπριακός Λαός χαιρετίζει την άφιξήν σας στο νησί μας, με ανυπόκριτον χαράν, και λυπείται διότι αι περιστάσεις δεν του επιτρέπουν να σας επιδαψιλεύση την φιλοξενίαν, ην θα επεθύμει, πατροπαράδοτον κληρονομίαν του Έλληνος.

Κορυφαί νομικαί των χωρών υμών, ας τιμάται, αναμένομεν μετ’ εμπιστοσύνης από την εντιμότητα, ακεραιότητα και αμεροληψίαν υμών, να αποδώσετε το δίκαιον, βάσει των γραπτών και των αγράφων ηθικών νόμων, και, δια της διαπιστώσεως των Αγγλικών αυθαιρεσιών και υπερβασιών, να συντελέσετε εις την αποκατάστασιν της λειτουργίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να καταπαύσουν αι καταπιέσεις και αι βαναυσότητες εναντίον ενός Λαού, αι οποίαι διαπραττόμεναι εν εικοστώ αιώνι, στιγματίζουν τον πολιτισμόν.

Ηναγκάσθημεν να προσφύγωμεν εις τα όπλα, τελευταίον καταφύγιον των υποδούλων Λαών, οι οποίοι επιθυμούν να ανακτήσουν την ελευθερίαν των, διότι, οσάκις εζητούσαμεν από την Κυρίαρχον Δύναμιν ειρηνικήν διευθέτησιν, ηκούσαμεν πάντοτε μετά περιφρονήσεως το αγέρωχον «ΟΥΔΕΠΟΤΕ».

Η ιδία τακτική εξακολουθεί και σήμερον εκ μέρους του Κυριάρχου της νήσου, δείγμα, ότιμ ούτος δεν επιθυμεί ειρηνικήν διευθέτησιν, αλλά, υιοθετών αδιάλλακτον στάσιν και εφαρμόζων καταπιεστικά και ανελεύθερα μέτρα, ελπίζει να καταπνίξη την κραυγήν του δικαίου ενός μικρού, αλλά ηρωικού Λαού, του οποίου το μόνον αμάρτημα είναι η αδάμαστος θέλησίς του, να καθορίζη μόνος του τας τύχας του και να ζήση ελεύθερος.

Μια σύγκρισις των πράξεων ημών, τους οποίους η Αγγλική προπαγάνδα χαρακτηρίζει «τρομοκράτας», με εκείνας του αντιπάλου μας, ο οποίος αρέσκεται να αυτοκαλήται θεματοφύλαξ των φιλελεύθερων και δημοκρατικών αρχών, θα καταδείξη, ότι ημείς εσεβάσθημεν τους αγράφους νόμους των κινημάτων αντιστάσεως του τελευταίου πολέμου, παρά δε τας προκλήσεις των Αγγλικών Αρχών της νήσου, δεν προέβημεν εις αντίποινα, ούτε και όταν εφονεύοντο υπό τούτων, άνευ διακρίσεως και αδικαιολογήτως, παιδιά, γέροντες και γυναίκες. Είμαι στρατιώτης, εμπεποτισμένος με τας ηθικάς αρχάς της Ελληνικής Ιστορίας, και θα παραμείνω τοιούτος. Υπέρ παν άλλο, εις μιαν σύρραξιν διακρίνονται οι χαρακτήρες των ηγετών και ο πολιτισμός των εμπολέμων Λαών.

Εύχομαι και πάλιν το έργο υμών να αποβή καρποφόρον.

ΕΟΚΑ Ο Αρχηγός Διγενής»

Η επιτροπή, πριν έρθει στη Κύπρο, είχε εκφράσει την επιθυμία να παρευρίσκεται και ο Αρχιεπίσκοπος στο νησί για να διευκολυνθεί το έργο της, επιθυμία που όμως δεν έγινε δεκτή από την Βρετανική Κυβέρνηση.

Στις 15 Ιανουαρίου 1958 άρχισε τις εργασίες της με την εξέταση του διοικητικού γραμματέα Ρενταγουαίη, τον Δημόσιο Κατήγορο και τον Μητροπολίτη Κιτίου. Την 18η Ιανουαρίου επισκέφτηκε τα κρατητήρια Πύλας και στις 21 του μηνός το χωριό Μηλικούρι που ταλαιπωρήθηκε βάναυσα με 54 ημέρες αποκλεισμό λόγω στρατιωτικών επιχειρήσεων στον Τρόοδος για την ανεύρεση και σύλληψη του Διγενή.

Την 29η Ιανουαρίου 1958 η επιτροπή ολοκλήρωσε τις εργασίες της και αναχώρησε από την Κύπρο.