Στις 10 Φεβρουαρίου 1948 λίγο μετά τις δύο το πρωί, η μακεδονική πρωτεύουσα έκπληκτη ξύπνησε από πυκνές εκρήξεις στο κέντρο ακριβώς της πόλης.

Έπεσαν 40 βλήματα πυροβολικού, με θύματα 6 νεκρούς (ο ένας άγγλος στρατιώτης) και 7 τραυματίες (ο ένας άγγλος επίσης). Και μερικές οβίδες εξερράγησαν μπροστά στο ξενοδοχείο «Μεντιτερανέ» και «Κοσμοπολίτ», στα οποία έμεναν τα μέλη της Βαλκανικής Επιτροπής του ΟΗΕ. Ο βομβαρδισμός κράτησε μια ολόκληρη ώρα και μολονότι οι ζημιές ήταν περιορισμένες, η αίσθηση ήταν τεράστια με διεθνή απήχηση. Πώς κατάφεραν οι αντάρτες εκείνο το θεαματικό πλήγμα; Ένα τάγμα, που μετακινήθηκε από τα Κρούσια όρη, μετέφερε ένα ορειβατικό πυροβόλο Κρουπ των 75 χιλιοστών, το οποίο έστησε στην περιοχή Λεμπέτ και έβαλε κατά της πόλης από απόσταση 8 χιλιομέτρων.

Αμέσως μετά τη βολή το τάγμα έλυσε το πυροβόλο, το φόρτωσε στα μεταγωγικά και έσπευσε να απομακρυνθεί. Αλλά και η αντίδραση του στρατού υπήρξε κεραυνοβόλα. Όσες δυνάμεις ήταν διαθέσιμες κινήθηκαν αστραπιαία κατά του τάγματος των ανταρτών, που το καταδίωκε η αεροπορία. Στο Σωχό το κατέφθασαν, το κύκλωσαν και το διέλυσαν. Σε πολλές δεκάδες ανήλθαν οι νεκροί αντάρτες και σε 111 οι αιχμάλωτοι-άνδρες και γυναίκες-που στις 12 Φεβρουαρίου έκαναν την επιδεικτική περιφορά τους στους κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης , όπου «χιλιάδες λαού είχον κατακλύσει όλας τας οδούς από τας οποίας διήλθον οι αιχμάλωτοι και απεδοκίμασαν τους συμμορίτας δι εμπτυσμών και γιουχαϊσμών, ενώ ταυτοχρόνως άλλοι εζητωκραύγαζον υπέρ των εθνικών δυνάμεων. Η αστυνομία μετά κόπου κατώρθωσε να συγκρατήση το πλήθος. Αι κραυγαί: «Κάτω Βούλγαροι, προδόται, πουλημένα κορμιά», εκυριάρχουν».

Το κανόνι βρέθηκε κι αυτό και συναρμολογήθηκε για να εκτεθεί σαν τρόπαιο στο Λευκό Πύργο.

Οι επιχειρήσεις κατά των «συμμοριτών» συνεχίστηκαν και τις επόμενες μέρες. Από ανταποκρίσεις της εφημερίδας «Ελευθερίας» της 15/2/1948 (σελ. 6) , με βάση ανταποκρίσεις της 14^ης Φεβρουαρίου φαίνεται πως «αι μάχαι εις την περιοχήν του Λαγκαδά συνεχίζονται μετά σφοδρότητος». Σύμφωνα με την ανταπόκριση : «Ο κάμπος και αι δασώδεις περιοχαί του Πολυδενδρίου και της Μαυροράχης, ένθα από πρωΐας διεξάγονται μάχαι μετά των εγκλωβισμένων συμμοριτών είναι πλήρει πτωμάτων συμμοριτών». Οι νεκροί και οι αιχμάλωτοι των μαχών αυτών «υπερβαίνουν τους 70». Στις μάχες αυτές συνελήφθη και ο διοικητής του στοιχείου πυροβόλου καπετάν Άγρας , που το πραγματικό του όνομα ήταν Σουμελίδης ή Χατζής.

Οι επιχειρήσεις κατά των ανταρτών , των επιτιθέμενων κατά της Θεσσαλονίκης , ολοκληρώνεται στις 18/2/1948 με καταδίωξη υπολειμμάτων τους στα Κρούσια. Μεταξύ των εννιά νεκρών και δύο στελέχη των ανταρτών. Ο Ν. Τριανταφύλλου ή Νικήτας, υποστράτηγος του ΔΣΕ, γενικός αρχηγός των συγκροτημάτων Κεντρικής Μακεδονίας, ο οποίος σύμφωνα με ανταπόκριση της εφ. «Ελευθερία» διεύθυνε την επιχείρηση κατά της Θεσσαλονίκης και ο αρχηγός της ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης, Καλκανόπουλος, στο πτώμα του οποίου βρέθηκαν «πολύτιμα αρχεία».

Κεραυνοβόλα υπήρξε η δικαστική εκκαθάριση της επιδρομής. Παραπέμπονταν «δι’ εσχάτην προδοσίαν, συμμετοχήν εις ομάδας σκοπούσας να προσβάλουν τας Αρχάς δια της βίας, προσβολήν Αρχών, κατοχήν όπλων και άλλου πολεμικού υλικού και δια φόνους». Στις 27 Φεβρουαρίου οι 111 αιχμάλωτοι εισήχθησαν σε δίκη στο έκτακτο στρατοδικείο Θεσσαλονίκης.

Κατά τη διαδικασία της δίκης «αποκαλύφθηκε», τόσο από καταθέσεις μαρτύρων, όσο και από τους «συμμορίτες» , «εξεταζομένων κατ’ αντιπαράστασιν» ότι «εις τας συμμορίας τας αρχάς, δηλ. τα πάντα, έχουν εις τας χείρας των Καυκάσιοι και άλλοι εκ Ρωσσίας και Καρς καταγόμενοι συμμορίται».

Σημαντικός δε μάρτυρας της δίκης (Πρόεδρος Κοινότητας) , αφού αποκάλυψε όλα τα εγκλήματα των «συμμοριτών» στο χωριό του, όντας σίγουρος πως «οι συμμορίται έχουν σκοπόν να μας πωλήσουν εις την Βουλγαρίαν και την Γιουγκοσλαυΐαν» κατέθεσε σίγουρος πως «τα ογδόντα εκατοστά των συμμοριτών είναι Καυκάσιοι καταγόμενοι από το Καρς και το Αρδαχάν».

Οι 52 καταδικάστηκαν σε θάνατο (οι 29 τετράκις), και απαλλάχθηκαν οι 44 ως «βιαίως στρατολογηθέντες».