
Η πιό μαύρη περίοδος της κομμουνιστικής Ανταρσίας του 1946-49 στην Πελοπόννησο ήταν οι πρώτοι 8 μήνες του 1948. Λίγες ημέρες μετά την καταστροφή μιας Διλοχίας Ελληνικού Στρατού στο Βάγγου, το ίδιο συγκρότημα ανταρτών υπό τον απόστρατο λοχαγό Κώστα Κανελλόπουλο, επετέθη σε μια Διλοχίας του 14ου Τάγματος Εθνοφρουράς συν μια Διμοιρία ΜΑΥ που είχαν στρατοπεδεύσει γύρω από το χωριό Τρόπαια Γορτυνίας.
Διοικητής του Τάγματος ήταν ο Κεφαλλονίτης αντ/ρχης Γεώργιος Κοντοστάνος, στην Κατοχή διοικητής του Τάγματος Ασφαλείας Κορίνθου και μετά της Τριπόλεως, και διοικητής της Διλοχίας ο έφεδρος λοχαγός Διονύσιος Παπανικολάου από την Ηλεία. Όλοι οι εθνοφύλακες και οι ΜΑΥ ήταν από την περιοχή.
Η μάχη που ακολούθησε, τα χαράματα της 9ης Μαρτίου 1948 ήταν καταστροφική για τη Διλοχία και τους ΜΑΥ. 35-40 έπεσαν νεκροί και 160 συνελήφθησαν αιχμάλωτοι. Ένας αριθμός αιχμαλώτων δολοφονήθηκαν επί τόπου σε αυτοδικίες και 55 δέχθηκαν ή αποφάσισαν για να επιζήσουν να καταταγούν αντάρτες.
Τον ταγ/ρχη Παπανικολάου και 4 ακόμη αξιωματικούς τους «δίκασαν» σε δημόσιο «ανταρτοδικείο» και μετά τους δολοφόνησαν, μαζί με 14 υπαξιωματικούς και στρατιώτες. Βέβαια, γνωστός καπετάνιος στο βιβλίο του γράφει: «Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο ταγ/ρχης και 4 αξιωματικοί».
Η Ιστορία των κομμουνιστών! Τους υπόλοιπους αιχμαλώτους, 80-85, τους γύμνωσαν και τους άφησαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Μετά τη μάχη ο αντάρτης Πέρδικας, κορυφαίος σφαγέας της Πελοποννήσου (Μελιγαλάς, Γαργαλιάνοι, Πύλος, ίδε «ΜΑΤΩΜΕΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ 1940-45») πήρε προαγωγή σε ταγ/ρχη του «ΔΣΕ», όπως περίμενε από το Σεπτέμβριο του 1944 όταν στην Πύλο είχε σφάξει τον νεκρό ταγ/ρχη Στούπα και φόρεσε το χιτώνιό του και το καπέλο του (αφού αφαίρεσε το Στέμμα από το καπέλο).